KAMPINOS
PUSZCZA U WRÓT STOLICY

 

Puszcza Kampinoska położona jest w miejscu gdzie kiedyś płynęła „Pra-Wisła” szeroka aż na 18 km!
Dziś las znajduje się u zachodnich granic stolicy Polski. Nie ma takiego drugiego miejsca w całej Europie,
gdzie stykałaby się tak dzika przyroda z tak dużym nowoczesnym miastem

 

Tekst i zdjęcia Marzena Hmielewicz / Adventure Pictures

Jest lipcowy ciepły wieczór. Teren podmokły i grząski porośnięty olsem i gąszczem niskich ostrych i kolczastych roślin. Puszcza w pełnym rozkwicie. Komary tną niemiłosiernie, ptaki próbując znaleźć sobie dogodne miejsce na nocleg wszczynają głośne awantury. Jelenie i sarny zaszywają się w kniei by przetrwać kolejną noc. Na polowanie ruszają watahy wilków. W oddali słychać przeciągły ryk niedźwiedzia. Puszczyk bezszelestnie przelatuje nad głowami – głowami wojsk Jagiełły, które właśnie tu zachodnim skrajem obecnej Puszczy Kampinoskiej przekraczają Wisłę w drodze na Grunwald. Tak w Kampinosie wyglądał lipiec roku pańskiego 1410.

 

Miejsce szybko okazało się być bogate w zwierzynę, drzewo i torf. Kolejni królowie chcieli z niego korzystać pełnymi garściami. Jednak było za trudne do okiełznania. Na najtrudniejsze tereny, znajdujące się tuż nad Wisłą, w XVIII wieku sprowadzono więc protestanckich osadników z równie podmokłych Niderlandów. Mennonici, zwani potocznie „Olendrami” byli pracowici, zahartowani i wiedzieli jak postępować z dziką rzeką – domy budowali na usypanych wzgórzach, a drogi wysadzali wierzbami, które tak chętnie „wypijają” z ziemi wodę. W zamian za uprawę ziemi w tak trudnym miejscu byli zwolnieni z podatków. Zżyli się z Mazowszem, gdzie mieli spokój od prześladowań religijnych i stworzyli nad Wisłą krajobraz, który dziś uznajemy za najbardziej nam znany i bliski. To wśród „ich” wierzb urodził się i tworzył Fryderyk Chopin.

 

Kampinos to również smutna część historii Polski. W czasach powstania styczniowego do puszczy uciekała warszawska młodzież przed carską branką. Jedną z pamiątek po tych wydarzeniach jest Sosna Powstańców 1863 roku w Górkach, na której wieszano złapanych. Miejsca wielu podobnie tragicznych wydarzeń spotkamy wędrując wytyczonymi szlakami.

 

Puszcza Kampinoska położona jest w miejscu gdzie kiedyś płynęła „Pra-Wisła” szeroka aż na 18 km! Dziś las znajduje się u zachodnich wrót stolicy Polski. Nie ma takiego drugiego miejsca w całej Europie, gdzie stykałaby się tak dzika przyroda z tak dużym nowoczesnym miastem.

 

Kampinos bardzo długo był kompletnie nieznany. Pierwsza turystyczna wycieczka zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Krajoznawcze odbyła się dopiero… w 1907 roku! Było to wielkie wydarzenie w życiu Warszawy, opisane w tygodniku ilustrowanym „Świat”. Od tamtej pory bywanie w Kampinosie stało się modą i ekstrawagancją. Nic więc dziwnego że z czasem rozpoczęto starania o utworzenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Powstał w 1959 roku, a w 2000 Park wraz z otuliną został wpisany na listę światowych rezerwatów biosfery.

 

Służy obecnie wszystkim tym, którzy kochają świeże powietrze i spokój – turystom, wędrowcom, miłośnikom historii, przyrody i naukowcom.

Atrakcje dla aktywnych

Nie ma lepszego miejsca na uprawianie nordic walking lub zwyczajnie długich spacerów niż na świetnie oznaczonych szlakach Kampinoskiego Parku Narodowego i w jego otulinie. Sporo z nich zaczyna się w Granicy, niedaleko muzeum lub w Palmirach, niedaleko słynnego cmentarza. Przejście kampinoskich szlaków to na ogół wycieczka na cały dzień. Warto pamiętać o prowiancie, dobrych butach i czymś od deszczu. Mapa – obowiązkowa!

W Parku wyznaczono również szlaki rowerowe. Najpopularniejszym jest Kampinoski Szlak Rowerowy, który objeżdża park dookoła. Zaczyna się i kończy w Wólce Węglowej na zachodnich granicach Warszawy i liczy sobie 144,5 km długości. Można go oczywiście podzielić na etapy, według wielu najatrakcyjniejszy jest ten pomiędzy Lesznem, a Żelazową Wolą.

Kampinos można zwiedzać także konno, liczne stajnie na obrzeżach Parku organizują całodniowe wycieczki.

Na terenie Parku należy trzymać się szlaków. W jego otulinie mamy więcej swobody i możemy z nich schodzić.

Kochający wodę będą mogli zrelaksować się na spływie kajakowym rzeką Bzurą, która wije się zachodnią częścią Kampinosu.

Nawet wspinacze znajdą dla siebie kawałek pionowej ściany na carskich bunkrach w Czosnowie.

A wzdłuż Wisły można powędkować.

Atrakcje dla mniej aktywnych

Izabelin – Centrum Edukacji KPN, ul. Tetmajera 38, zobaczymy tam Kampinos w pigułce, jego środowiska i leśnych mieszkańców

Granica – Muzeum Przyrodnicze z uroczą ekspozycją, skansen z zagrodami wiejskimi, malownicza chata kampinoska, zabytkowe drewniane budynki w tzw. stylu narodowym z okresu międzywojennego. Wszystko położone jest przy pięknym leśnym dukcie w środku puszczy.

Palmiry – nowoczesne Muzeum Pamięci, w którym poznamy historie z czasów II Wojny Światowej.

Brochów – w magicznie położonym kościele obronnym trafimy na ślady Chopina, który był tam ochrzczony.

Imprezy

Na terenie Kampinosu zawsze sporo się dzieje. Warto sprawdzić te strony internetowe:

Stajnia Bajardo – zawody, pokazy jazdy konnej, www.skjbajardo.pl

Kampinoski Park Narodowy – dni otwarte KPN, międzynarodowy festiwal Wizje Natury, wernisaże wystaw fotograficznych, biegi terenowe, wycieczki tematyczne, www.kampinoski-pn.gov.pl

Rekonstrukcja Bitwy nad Bzurą – www.bzura1939.dobroni.pl

Rekonstrukcja Bitwy pod Łomiankami – http://www.lomianki.pl

Dojazd

Najłatwiej do serca Kampinosu dojechać samochodem. Do Łomianek, Dziekanowa Leśnego, Izabelina i Palmir można dojechać z Warszawy autobusami miejskimi. Informacja dostępna jest na stronie Parku https://www.kampinoski-pn.gov.pl/turystyka/jak-dojechac

Noclegi

Stajnia Dorado, Nowy Secymin 42A, 05-155 Leoncin. 30-70 zł za noc za osobę. Tel. 501-259-281

Wyspa Kampinos, Wólka Smolana 34A, 05-088 Brochów, 190 zł za pokój 2-osobowy. Basen. Tel. (22) 725-75-14 , 501-442-002

Hotel Julinek, Julinek 1, 05-084 Leszno, 50-120 zł za os. Tel. (22) 611-61-16

Gdzie zjeść

Najlepiej na łonie natury w jednym z wyznaczonych miejsc na ogniska na polanach. Informacje, zgłoszenia, rezerwacje na stronie Parku https://www.kampinoski-pn.gov.pl/rss-turystyka/133-polany-wypoczynkowe

Gospoda Kampinówka, Kazimierza Tetmajera 38, 05-080 Izabelin C (Obok siedziby dyrekcji KPN), Kuchnia polska

Hotel u Witaszka, Lercha 5, 05-152 Czosnów

Lemon Tree, Łomianki / Dąbrowa Zachodnia 38, tel.: 509 867 064. Kuchnia międzynarodowa

Zwierzęta w Parku

Na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego można zobaczyć łosia, sarny, lisy, jelenie, borsuki, a nawet wilka i rysia. Jest sporo ptaków drapieżnych jak myszołowy, krogulce, a czasem nawet bieliki. Na łąkach wiosną jest bardzo dużo ptaków śpiewających.

 

Tekst i zdjęcia Marzena Hmielewicz / Adventure Pictures